Walk through walls

Marina Abramović is een performancekunstenaar die al meer dan 50 jaar in een reeks legendarische performances de grenzen van haar lichaam en geest probeert te verleggen. Ik ben al een hele tijd gefascineerd door deze kunstenares en de manier waarop ze van haar leven een kunstwerk maakt. In deze autobiografie vertelt ze openhartig over haar moeilijke jeugd, die zich afspeelde in het communistische Joegoslavië, en de relatie met haar ouders, die heel streng waren en haar tegelijkertijd doordrongen met kunst en literatuur. Haar ouders, die tijdens de Tweede Wereldoorlog partizanen waren, zeiden: "Je moet hard en sterk zijn." De eerste performances waarin ze zichzelf hees schreeuwt tot ze helemaal leeg is, zijn duidelijk een manier om alles te verwerken. Later vertrekt ze naar het buitenland en ontmoet haar toekomstige echtgenoot Ulay, in wie ze een verwante ziel vindt. Ze werken 12 jaar samen tot ze uit elkaar gaan. Voor hun laatste performance samen, die hun scheiding moet bezegelen, wandelen ze over de Chinese Muur naar elkaar toe. Ze beschrijft hoe ze de grenzen van haar lichaam aftast door uren achter elkaar stil te zitten tot ze er bijna gek van wordt.

Ik vind het boek zelf een kunstwerk op zich, omdat het nauw aansluit bij de rest van haar artistieke werk en inzicht biedt in hoe ze daarbij te werk gaat. Op een vreemde manier kan je het zelfs als een zelfhulpboek beschouwen, omdat Marina door haar kunst aantoont dat een mens heel wat obstakels kan overwinnen. Tot slot is het, ondanks de soms zware thematiek, ook een grappig boek. Haar zware jeugd en moeilijke relatie met haar ouders worden met humor en liefde beschreven.